Bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ đau tim hay không?

Bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ đau tim hay không? Các nghiên cứu ngày càng cho thấy tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Một nghiên cứu gần đây đã xác nhận điều này khi phát hiện rằng những người bị viêm ruột, bao gồm hai loại bệnh chính là bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn nhiều so với những người không mắc viêm ruột.

Bài viết được viết bởi ThS. BS Mai Viễn Phương – Trưởng đơn nguyên Nội soi tiêu hóa – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

1.Tổng quan về bệnh viêm ruột

Mặc dù có nhiều yếu tố di truyền, biểu sinh, miễn dịch, vi sinh vật và môi trường được cho là có liên quan đến nguyên nhân gây bệnh viêm ruột (IBD), nhưng không có yếu tố nào được xác định là nguyên nhân rõ ràng và trực tiếp của bệnh này. Một quan điểm được chấp nhận rộng rãi là hệ vi sinh vật đường ruột có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, như chế độ ăn uống, thuốc men, hút thuốc và ô nhiễm, từ đó tác động lên phản ứng miễn dịch của cơ thể và góp phần vào sự phát triển của IBD. Vì vậy, hệ vi sinh vật đường ruột đóng vai trò trung gian quan trọng giữa các yếu tố môi trường và phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy việc thiếu hụt vi sinh vật đường ruột trong thời kỳ thơ ấu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và khả năng chịu đựng của hệ thống miễn dịch ruột, từ đó làm tăng nguy cơ mắc IBD khi trưởng thành.

Ngoài ra, các khiếm khuyết ở một số gen liên quan đến thụ thể nhận diện mẫu, như các gen cảm thụ giống số và các gen thụ thể dạng nốt, có thể dẫn đến rối loạn miễn dịch bẩm sinh. Những rối loạn này làm giảm khả năng đáp ứng của cơ thể với vi sinh vật đường ruột, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh viêm ruột. Vì vậy, duy trì một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh là rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của đường ruột. Vậy, bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ đau tim hay không?

2. Tình trạng viêm ở trong cơ thể có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim

Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng đều là những bệnh viêm mạn tính tái phát. Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa, trong khi viêm loét đại tràng chỉ xảy ra ở đại tràng hoặc ruột già. Theo thông tin từ Quỹ Crohn và Viêm đại tràng, bệnh viêm ruột (IBD) hiện đang ảnh hưởng đến khoảng 1,6 triệu người tại Mỹ.

Bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ đau tim hay không là thắc mắc chung của nhiều người.

3. Bệnh viêm ruột cần được xem là một yếu tố nguy cơ độc lập dẫn đến bệnh tim

Một báo cáo công bố vào tháng 11 năm 2018 trên tạp chí bệnh viêm ruột cho biết nguy cơ mắc bệnh tim ở những người bị viêm ruột (IBD) vẫn cao hơn ngay cả khi đã điều chỉnh các yếu tố nguy cơ tim mạch truyền thống như tuổi tác, huyết áp cao, tiểu đường, hút thuốc và cholesterol cao.

Tiến sĩ Mahazarin Ginwalla, tác giả chính của nghiên cứu và giám đốc khoa suy tim tại Viện Tim mạch Harrington thuộc Trung tâm Y tế Bệnh viện Đại học Cleveland, Ohio, cho biết: ”  Bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ đau tim, chính vì vậy Bệnh IBD cần được xem là một yếu tố nguy cơ độc lập đối với bệnh tim. Do đó, những bệnh nhân mắc IBD cần được sàng lọc tích cực, điều chỉnh các yếu tố nguy cơ tim mạch, và được bác sĩ kiểm tra đầy đủ các triệu chứng liên quan đến bệnh tim.”

Bà cũng nhấn mạnh rằng các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được bao gồm việc duy trì thói quen tập thể dục đều đặn, giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì, và ngừng hút thuốc. Ngoài ra, bà khuyến cáo những bệnh nhân bị tiểu đường, huyết áp cao và cholesterol cao nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe để kiểm soát các chỉ số này.

Tiến sĩ Ginwalla và các đồng tác giả đã nghiên cứu hồ sơ bệnh án trong vòng 5 năm từ một cơ sở dữ liệu lớn bao gồm 29 triệu bệnh nhân trưởng thành, được thu thập từ 26 hệ thống chăm sóc sức khỏe trên toàn quốc. Trong đó, có 158.750 (chiếm 0,55%) bệnh nhân mắc bệnh Crohn và 131.680 (chiếm 0,45%) mắc bệnh viêm loét đại tràng.

Kết quả cho thấy những người không mắc bệnh viêm ruột có tỷ lệ đau tim thấp nhất (3%). Tuy nhiên, tỷ lệ này cao gấp đôi ở bệnh nhân viêm loét đại tràng (6,7%) và bệnh Crohn (8,8%). Sau khi điều chỉnh theo các yếu tố như độ tuổi, chủng tộc, giới tính và các yếu tố nguy cơ tim mạch truyền thống, bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột có nguy cơ bị đau tim cao hơn 25% so với những người không mắc bệnh viêm ruột.

Các nhà nghiên cứu nhận định rằng nguy cơ đau tim cao hơn ở bệnh nhân mắc bệnh Crohn có thể liên quan đến mức độ nghiêm trọng và phạm vi lan rộng của bệnh, vì bệnh Crohn thường có sự viêm nhiễm mạnh mẽ hơn so với viêm loét đại tràng. Các tác giả nghiên cứu cho biết: “Điều này có thể liên quan đến mức độ viêm mạnh hơn của bệnh.”

Bệnh viêm ruột có liên quan đến tim mạch.

Ngoài ra, bài báo cũng nhấn mạnh từ các nghiên cứu trước đó rằng nguy cơ gặp phải các vấn đề tiêu cực về tim mạch thường cao nhất trong các đợt bùng phát hoặc khi bệnh kéo dài và sẽ giảm dần trong thời gian bệnh ổn định hoặc thuyên giảm.

4. Tình trạng viêm và mối liên hệ với bệnh tim mạch

Các bệnh lý khác liên quan đến tình trạng viêm, như bệnh vẩy nến, viêm khớp dạng thấp và bệnh nướu răng, cũng đã được chứng minh có mối liên hệ với các bệnh tim mạch.

Tiến sĩ Sarah Samaan, bác sĩ tim mạch tại Trung tâm Y tế Baylor Regional ở Plano, Texas, người không tham gia nghiên cứu này, cho biết: “Một giả thuyết cho rằng tình trạng viêm nghiêm trọng do những bệnh lý này gây ra có thể tác động đến các mạch máu trong cơ thể, làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông.”

“Cụ thể, trong trường hợp đau tim, mảng bám cholesterol trong động mạch bị viêm, và phần viêm của mảng bám này có thể bị vỡ ra. Khi đó, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách hình thành cục máu đông để cố gắng làm lành vết vỡ. Cục máu đông này chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra cơn đau tim, bởi vì nó có thể chặn dòng máu đến động mạch tim, từ đó cản trở cung cấp oxy cho cơ tim, gây thiếu oxy cho mô cơ tim,” Tiến sĩ Samaan giải thích.

5. Nguy cơ đau tim cao hơn ở bệnh nhân trẻ tuổi mắc IBD

Đối với những bệnh nhân trẻ tuổi (từ 30 đến 34 tuổi), bệnh viêm ruột (IBD) có liên quan đến nguy cơ gây đau tim cao gấp 12 lần so với những người không mắc bệnh viêm ruột. Tuy nhiên, nguy cơ này giảm dần theo độ tuổi. Đối với nhóm bệnh nhân từ 65 tuổi trở lên, tỷ lệ đau tim ở những người mắc IBD chỉ cao gấp đôi so với những người không mắc bệnh.

Tiến sĩ Ginwalla cho biết: “Điều này có thể là do bệnh viêm ruột ở nhóm tuổi trẻ thường có xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn, với các đợt bùng phát thường xuyên hơn, cho thấy mức độ viêm nhiễm mạnh mẽ hơn.”

Đối với bệnh nhân trẻ tuổi , bệnh viêm ruột được ghi nhận làm tăng nguy cơ đau tim lên gấp 12 lần so với những người không mắc bệnh.

Bà cũng lưu ý rằng do số lượng bệnh nhân trẻ tuổi trong cơ sở dữ liệu ít, nên các phép tính về tỷ lệ chênh lệch có thể có sự sai lệch. “Tuy nhiên, điều này không làm giảm xu hướng chung đã được quan sát thấy,” bà khẳng định.

6. Giới hạn của nghiên cứu

Tiến sĩ Ginwalla, người thực hiện cuộc nghiên cứu cùng với Tiến sĩ Y khoa Muhammad Siyab Panhwar và Tiến sĩ Y khoa Emad Mansoor, cho biết mặc dù nghiên cứu này có quy mô lớn, nhưng cơ sở dữ liệu sử dụng lại thiếu thông tin chi tiết về loại đau tim, điều này hạn chế khả năng xác minh chính xác loại đau tim, mức độ nghiêm trọng của bệnh và hiệu quả của các liệu pháp điều trị bệnh viêm ruột (IBD).

Bà nhấn mạnh rằng cần có những nghiên cứu triển vọng trong tương lai để hiểu rõ hơn về nguy cơ đau tim ở nhóm bệnh nhân IBD trẻ tuổi và để khám phá lợi ích của việc sử dụng thuốc chống viêm trong việc kiểm soát nguy cơ tim mạch ở bệnh nhân mắc IBD.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.